Analoji, mantığın konusu olan akıl yürütme ilkelerinden bir tanesidir. Benzeşim veya temsil olarak da ifade edilebilir. Analoji yapmak isteyen insan öncelikle aralarında benzer özellik olan iki öncül bulmak zorundadır, eğer bulduğu iki öncülün yani yargının arasında benzer özellik veya özellikler yoksa analoji yapılamaz ne demek istiyorum?
Analoji yapmak, bulduğumuz ilk yargının bir özelliğini diğer yargı için de geçerli kılmak, benzeşim yapmaktır. Kısaca birbirleri arasındaki benzerlikleri kullanarak çıkarım yapmaktır. Gelin örneklerle özetleyelim
Analojiye Örnek Cümleler
Bütün insanlar ölümlüdür.
Sokrates insandır.
————————————————————-
O halde Sokrates ölümlüdür.
Bazı iki ayaklılar deve kuşudur.
Bütün insanlar iki ayaklıdır.
————————————————————-
O halde, bazı insanlar deve kuşudur.
Üstteki örneklerde de görüldüğü gibi 2 öncül arasında kurulan benzerlik ilişkisi ile bir sonuca gidilmiştir. Örneğin insanların ve deve kuşlarının 2 ayağa sahip olması benzer bir yöndür.
Analoji İlişkileri
– Somut olarak aralarında aynı bağıntı bulunan terimler.
– İki oranın benzerliği, eşitliği.
– Birbirine benzeşen organların ilişkisi (insanda kolun kuşun kanadına benzer oluşu) arasında kurulabilmektedir.
