Çaka Bey, Oğuzların Çavuldur koluna bağlı olan ve Anadolu’nun kapılarının Türklere açıldığı 1071 Malazgirt Savaşı’nda Anadolu’yu yurt edinmek isteyen onlarca Türkmen beyinden bir tanesidir. Malazgirt Savaşı’nın bitmesinin ardından bildiğimiz üzere Selçuklular Anadolu coğrafyasına yayılmıştır. Anadolu’da bağımsız beylikler dönemi ilk kez kurulmuştur ve o beyliklerden birisi de Çaka Bey’in kurduğu İzmir merkezli Çaka Beyliğidir.
Çaka Bey, Danişmend Gazi’nin komutanlarından biri olarak Malatya’da çok önemli başarılar elde etmişti kısacası Anadolunun fethedilmesinde önemli roller üstlenmişti. İlk olarak Bolu ve Kastamonu bölgelerinde çarpışan Çaka Bey, daha sonra İzmir bölgesine gitmiştir. Tüm bu olaylar Çaka Beyi büyük bir üne kavuşturmuştur derken Çaka Bey 1078 yılında Bizans komutanlarından biri olan Kabalika Alexandros ile çarpışmaya girer ve maalesef bu savaşı kaybedip esir düşer.
Bu İçerikte Yer Alan Başlıklar
Çaka Bey’in Esir Yılları
Çaka Bey ile savaşan Kabalika Alexandros, Çaka Beyin cesaretine hayran kalmış, ona karşı iyimser yaklaşmış ve onu imparator sarayına yollamıştır. Çaka Bey diğer esirlerden ayrıcalıklı olarak farklı bir yaşam sürmüş ve özel haklarından yararlanmıştır fakat bu rahatlık fazla uzun sürmemiştir.
İzmir’in Fethi ve Çaka Beyliğinin Kurulması
I. Aleksios’un Bizans İmparatoru olmasından sonra saraydaki itibarı sallanan Çaka Bey, Bizans sarayından kaçıp ege sahillerinde hayat sürmüştür. Daha sonra İzmir Limanında elde ettiği çevre ve tecrübesiyle 40 gemilik donanma hazırlayıp İzmir’i fethetmiştir. İzmir merkez olmak üzere 1081 yılında Çaka Beyliği’ni kurmuş ve bu beyliğin sınırlarını kısa sürede genişletmiştir.
Çaka Bey ve Türk Tarihinin İlk Deniz Savaşı
Çaka Bey’in bu başarıları sonucu Bizans İmparatorluğu karşı saldırıya geçmiştir. Hazırladığı donanmayı Çaka Bey’in üzerine göndermiştir fakat Çaka Bey Bizans donanmasını 19 Mayıs 1090 Koyun Adaları Savaşında yenilgiye uğratmıştır. Bu savaş Türk tarihinin ilk deniz savaşı ve ilk deniz zaferidir. Bu zafer sonrası Çaka Beyliği’nin sınırları İzmir’den Çanakkale’ye kadar uzamış ve önemli konumdaki bazı adalar alınmıştır. Sonrasında ise daha güçlü bir donanma kurdurmuş Edremit ve Çanakkale bölgelerini beyliğe bağlamıştır.
Çaka Bey’in Türkiye Selçuklu Sultanı 1. Kılıç Arslan Tarafından Öldürülmesi
Çaka Bey, elde ettiği büyük zaferler sonucunda İstanbul’u fethetmeyi amaçlıyordu. Bazı tarihsel kaynaklara göre İstanbul’u fethetmek için Türkiye Selçuklu Sultanı 1. Kılıç Arslan ile anlaşmak istiyordu. Maalesef işler bunun tam tersinde gelişmiştir. Bizans İmparatoru I. Aleksios Komneos, Çaka Beyliği’nin hem Bizans hem de Türkiye Selçuklu Devleti için büyük bir tehlike uyandırdığını söylemiş ve 1. Kılıç Arslanla ittifak kurmuştur.
Çaka Beyliğinin Abidos kuşatması sırasında Bizanslıların denizden Türkiye Selçukluların da karadan saldırıya geçmesi üzerine her şeyden habersiz olan Çaka Bey, 1. Kılıç Arslan ile görüşme yapmak istedi. Aynı zamanda Çaka Bey’in kızıyla da evli olan 1. Kılıç Arslan, 1093 yılında Çaka Bey’le yaptığı görüşme esnasında kılıcını çekip Çaka Beyi öldürmüştür. Beylik, Çaka Bey’in ölümü sonrası Bizans İmparatorluğu tarafından yıkılmıştır.
Çaka Beyliğinin Türk Tarihi Açısından Önemi
Anadolu’da Kurulan İlk Türk Beyliklerindendir.
İlk Türk Donanmasını kurulduğu beyliktir.
Çaka Bey, ilk Türk Amiralidir.
Ayrıca devletin kurulduğu 1081 yılı, Türk Deniz Donanmasının kuruluş tarihidir.
