Bu İçerikte Yer Alan Başlıklar
Galileo Galilei Kısaca Kimdir?
Galileo, teleskopu icad eden İtalyan bir gökbilimci, matematikçi, fizikçi, filozof ve profesördü. Özellikle uzay ile ilgili keşifleri modern fizik ve astronomi için önemli bir temel oluşturdu. Şu an için Modern Bilimin Babası kabul ediliyor ancak yaşadığı dönemde bir sapkın olarak suçlandı ve cezalandırıldı.
Çünkü o güne kadar Dünya’mızın sabit durduğu ve evrenin merkezinde olduğu düşüncesi bir Katolik doktrini haline gelmişti. Galileo teleskobu icat ettikten sonra yaptığı keşifler ile bu görüşü yalanlayınca kilise ile ters düştü.
Galileo Galilei Ne Zaman ve Nerede Doğdu?
Galileo Galilei, 15 Şubat 1564’te İtalya merkezli monarşi yönetimi olan Floransa Dükalığı’nda, Pisa’da doğdu. Galileo, tanınmış bir müzisyen ve müzik teorisyeni olan Vincenzo Galilei ve Giulia Ammannati’den doğan altı çocuğun ilkiydi.
Galileo Galilei Eğitim Hayatı
Galileo, 1583 yılında tıp okumak için Pisa Üniversitesi’ne girdi. Müthiş bir zekâ ve hırs ile donanan Galilei, kısa süre içinde başta matematik ve fizik olmak üzere pek çok konuyla ilgilendi.
Galileo, Pisa’da olduğu sürede; zamanın önde gelen bilimsel otorite ve Roma Katolik Kilisesi tarafından onaylanan tek kişi olan Aristoteles’in “Dünya sabit durmaktadır” görüşü ile tanıştı. Galileo da zamanının diğer entelektüelleri gibi bu görüşü destekledi ve üniversite profesörü olma yoluna girdi. Ancak mali zorluklar nedeniyle Galileo, derecesini kazanmadan önce üniversiteden ayrılmak zorunda kaldı. (1585)
Galileo Galilei’nin Profesörlük Unvanı ve Kariyeri
Galileo, üniversiteden ayrıldıktan sonra matematik eğitimi almaya devam etti ve kendini küçük öğretim/öğretmen pozisyonlarıyla geliştirdi.
Bu süre zarfında, hareket halindeki nesneler üzerine çalışmaya başladı. Küçük miktarların tartılmasının hidrostatik prensiplerini tanımlayan “Küçük Denge” isimli eserini oluşturması tam 2 yılını aldı. Bu yayını ile beraber ün kazandı ve 1589 yılında Pisa Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olmaya hak kazandı.
Galileo, çalışmaları için biraz kibirli olup Aristo’ya sert eleştirileriler yaptığı için meslektaşları arasında itici olmaya başladı. 1592 yılında ise Pisa Üniversitesi ile sözleşmesi yenilenmedi.
Galileo, bu kez hız kaybetmeden Padua Üniversitesi’nde geometri, mekanik ve astronomi derslerini aldı. Padua’daki 18 yıllık görev süresi boyunca eğlenceli dersler verdi, büyük kitlelerin ilgisini çekti, şöhretini ve misyonunu daha da artırdı.
Galileo’nun Teleskobu İcad Etmesi
Temmuz 1609’da Galileo, Hollandalı gözlük üreticileri tarafından üretilen basit bir teleskopun varlığını öğrendi, inceledi ve kısa süre sonra kendisi de bir tane geliştirdi. Ardından navigasyon ve gemileri tespit etme amacı ile ürettiği bu teleskobu Venedikli tüccarlara gösterdi. Tüccarlar Galileo’ya daha fazla teleskop üretmesi için ücret verdi. Galileo’nun hırsı onu daha da ileriye götürdü ve 1609 sonbaharında teleskopunu gökyüzüne çevirdi
Galileo Neleri Keşfetti?
Teleskobu icat etmesi ile birlikte Galileo; Dünya’nın, Güneş etrafında döndüğünü fark etmiştir. İşte Galileo, tam olarak bu aşamadan sonra sorunlar yaşamaya başladı. Çünkü daha önce Aristoteles, dünyanın sabit durduğu ve evrenin merkezinde olduğunu belirtmişti ve Aristoteles’in bu söylemi bir Katolik doktrini haline gelmişti. Galileo teleskobu ile yaptığı incelemeler sonrasında bu görüşü yalanlayınca kilise ile ters düştü.
Teleskobu icat etmesi ile birlikte Galileo;
- Güneş’i gözlemlemiş ve yine bir Aristoteles öğretisi olan “Güneş’in kusursuz olduğu” tezini çürütmüştür. Galileo, Güneş üzerinde bulunan gölgelerin leke olduğunu kanıtlamıştır.
- Ay’ı gözlemlemiş ve Ay yüzeyinin sanıldığı gibi düzgün değil girintili ve çıkıntılı olduğunu keşfetmiştir.
- Samanyolu Gökadası’nın birçok yıldızdan oluştuğunu görmüş ve yıldız kümeleri gözlemleri yapmıştır.
- Jüpiter’in uyduları olduğunu, Venüs’ün tıpkı Ay gibi evreleri olduğunu keşfetmiştir.
- Satürn’ü de gözlemlemiş ancak Satürn’ün halkasını uyduları zannetmiştir.
Teleskopa, sayısız matematiksel ve bilimsel keşfine ek olarak, 1604 yılında Galileo; küçük nesneleri ölçmek için hidrostatik bir denge kurmuştur. Aynı zamanda hareket eden ve düşen nesneler üzerine teorilerini ve evrendeki tüm nesnelerin uyduğu evrensel ivme yasasını geliştirmiştir.
Galileo’nun Termometreyi İcat Etmesi
Termometre icat edilmeden önce termoskop adı verilen cihazlar kullanılıyordu. Bu cihazların termometreden farkı üzerinde sayısal değerlerin bulunmamasıydı.
Galileo Galilei, 1593 yılında içerisinde su bulunan bir termoskop icat etmiştir. Galileo’nun tasarladığı termoskop tıpkı günümüz termometrelerine benzer. Termoskopun içinde bir sıvı yükselir ve sıvının sıcaklığı arttıkça veya düştükçe cam tüpün içine düşer.
Şu an Galileo termometresi olarak bilinen basit cam ampul termometresi aslında Galileo tarafından icat edilmedi. Ama Galileo’nun “sıvıların yoğunluğu, sıcaklığa bağlı olarak değişir” anlayışına dayanmaktadır.
Galileo’nun Kilise Tarafından Cezalandırılması
Galileo, teleskopunu oluşturduktan sonra “Dünya’nın ve diğer gezegenlerin, Güneş’in etrafında döndüğü” Kopernik teorisini açıkça desteklemeye başladı. Ancak Kopernik teorisi, Katolik Kilisesi tarafından reddediliyordu.
Galileo, Kopernik teorisinin İncil ile çelişmediğini açıklayan bir mektup yazdı ve mektup halka duyuruldu. Kilise Engizisyon danışmanları Kopernik teorisinin sapkın olduğunu söylediler ve Galileo’ya, bu teoriyi “hiçbir şekilde tutmama, öğretmeme ya da savunmama” emrini verdiler. Galileo, kısmen hayatını zorlaştırmamak ve kısmen de sadık bir Katolik olduğu için 7 yıl boyunca bu emre itaat etti.
Ancak 1623 yılında Galileo’nun arkadaşı Cardinal Maffeo, Papa olarak seçildi. Galileo’nun astronomi konusundaki çalışmalarını sürdürmesine izin verdi ve Kopernik teorisini savunmaması koşuluyla çalışmalarını yayınlaması için cesaretlendirdi. Ancak Galileo, 1632 yılında bu teoriyi savunan “İki Baş Dünya Sistemi Hakkında Diyalog” adlı eseri yayınladı.
Kilise tepkisi hızlı oldu ve Galileo Roma’ya çağrıldı. Galileo’nun Engizisyon davası biraz uzun sürdü. Başlarda saygılı davranılsa da bir süre sonra işkence ile tehdit edilen Galileo, sonunda Kopernik teorisini desteklediğini itiraf etti. Kilise onu sapkınlıktan mahkûm etti ve kalan yıllarını ev hapsinde geçirmek zorunda kaldı.
Ziyaretçilerin olmaması ve eserlerinin İtalya dışında basılmaması emredilmesine rağmen, ikisini de görmezden geldi. 1634 yılında, kuvvetler ve madde üzerindeki etkilerine dair Fransızca bir çeviri yayınlayıp bir yıl sonra Hollanda’da “İki Baş Dünya Sistemi Hakkında Diyalog” kopyaları yayınlandı. Bu eser hapsine sebep olan eseriydi.
Kilise Pişman Oldu Mu?
Zamanla Kilise, bilimdeki gerçeği inkâr edemedi. 1758’de Kopernik teorisini destekleyen çoğu eserin yasağını kaldırdı. Vatikan, 1820 yılına kadar Güneş merkezli sisteme karşı muhalefetini tamamen bırakmadı. 20. Yüzyılda ise birkaç papa, Galileo’nun büyük çalışmalarını kabul etti ve 1992’de Papa 2. John Paul, Galileo olayının bu şekilde ele alınmasından kaynaklı pişmanlığını dile getirdi.
Galileo Ne Zaman ve Neden Öldü?
1638 yılına geldiğinde hala ev hapsinde tutulan Galileo artık kör olmuştu ve sağlık durumu da kötüye gidiyordu. Galilei, 8 Ocak 1642’de Floransa, İtalya yakınlarındaki Arcetri’de ateş ve kalp çarpıntısı yaşadıktan sonra ölmüştür.
Galileo’nun evreni anlamamıza katkısı sadece keşifleri için değil, geliştirdiği yöntemler ve bunları kanıtlamak için matematiği kullanması önemliydi. Bilim devriminde büyük rol oynayan Galileo Galilei, yaşadığı zamanda değeri bilinmese de bugün “Modern Bilimin Babası” unvanını kazanmıştır.
Galileo Kitapları ve Eserleri
Galileo kariyeri boyunca aşağıdakiler de dahil olmak üzere bir dizi kitap yayınladı:
- Geometrik ve Askeri Pusula Operasyonları (1604) -Galileo’nun becerilerini deneyler ve pratik teknolojik uygulamalar ile ortaya koyar.
- Staril Messenger (1610) – Galileo’nun Ay’ın yüzeyinin düz ve pürüzsüz olmadığını, dağların ve kraterlerin bulunduğu bir kürenin olduğunu belirttiği küçük bir kitapçık.
- Söylem (1612) – Nesnelerin neden suda yüzdüğünü açıklayan Aristotelian açıklamasını çürütmüştür. Galileo’ya göre bu durum yüzen nesnenin düz şekli nedeniyle değil, yerine taşınan suya göre ağırlığının olması ile alakalıydı.
- İki Baş Dünya Sistemine İlişkin Diyalog (1632) – 3 kişi arasında bir tartışma: Kopernik’in evrenin güneş merkezli teorisini destekleyen birisi, diğeri karşı olan ve sonuncusu tarafsız olan biri. Galileo, Diyalogların tarafsız olduğunu iddia etmesine rağmen açıkça Dünya merkezli düşünceyi savunan karakteri basit bir adam olarak betimlemiştir.
- İki Yeni Bilim (1638) – Galileo’nun hareket bilimi ve malzemelerin gücü üzerine yaptığı çalışmaların bir özeti.
