Kelebek Etkisi Teorisi Ortaya Nasıl Atıldı?
Kelebek etkisi, 1963 yılında Edward N Lorenz’in yaptığı çalışmalar sonucu ortaya çıkardığı Kaos Teorisinin çıkarımıdır. Edward hava durumlarında 1/1000’lik küçük bir farkın bile olağanüstü durumları ortaya çıkardığını gözlemlemiştir. Ortaya çıkardığı bu teori matematik ve istatistik biliminde de büyük bir yankı uyandırmış ve detaylı çalışmalara sebebiyet vermiştir.
Örnekte ise Amazondaki bir kelebeğin kanat çırpışıyla ortaya çıkardığı etkinin amerikanın bir tarafında kasırgaya sebebiyet verdiğinden bahsetmiştir. Bu olayı domino taşları ile örnekleyebiliriz, küçük domino taşını ittirdiğimiz zaman sırayla en büyük domino taşını bile yere düşürebiliyoruz işte kelebek etkisi denilen olay kısmen buna örnek gösterilebilir.
Aslında insanlar da bu örneğin içinde yer almaktadır. Buradaki kelebeği insan yaşamına örnek gösterecek olursak: Gereksiz gibi görerek yaptığımız en küçük şey belki de başkalarının hayatına veyahut kendi hayatımıza bir yenilik getirecektir ve burada şans kavramı ortaya çıkacaktır. Buna sevgiyi de örnek gösterebiliriz. Çok sevip değer verdiğimiz bir insanın bile hayatındaki ufak bir şey bizim hayatımıza etki edip bizi mutlu edebilmektedir uzak veya yakın hiç fark etmez. Biraz detaylı düşündüğümüz zaman bu teorinin olabilirliğine her geçen zaman biraz daha inanıyoruz.
Fark Etmeden Yaptığımız Şeyler Kelebek Etkisine Örnek Gösterilebilir mi?
Her ne kadar bu hayatı kendimiz yaşıyor, kendimiz şekillendiriyorsak da bir o kadar dış etkilere bağımlı olarak yaşamımızı sürdürüyoruz. Örneğin bir seyahat anında bindiğimiz otobüste şoföre bağlı olarak hayatımızı sürdürüyoruz buna birçok örnek gösterilebilse de bunun yeterli olacağını düşünüyorum. Nasılsa yediğimiz yiyecekler sağlığımıza etki ediyorsa hayatımıza girenler de hayatımıza etki edecektir. Bir çivi nalı, bir nal atı, bir at süvariyi bir süvari orduyu, bir ordu tüm dünyayı yönetir. Bir çivi hayatımızda ne kadar önem arz ediyordur ki?
Biz farkında olmasak da kelebek etkisi içerisinde hayatımızı sürdürürüz. Belki bu yazıya rastlayıp okumanız bile hayatınızda çok köklü değişimlere yol açacaktır. ?
