Süryaniler, kökenleri neredeyse 5000 yıl önceye dayanan bir toplumdur ayrıca Mezopotamya kültürünün de şuanki mirasçılarıdır. Günümüzde çeşitli baskılar nedeniyle farklı coğrafyalara göç edip kültürlerini koruyarak yaşamlarını devam ettirmişlerdir. Türkiyede azınlık olarak yaşamlarını sürdüren Süryanilerin nereden geldikleri hakkında belirli söylentiler vardır…
Süryaniler Kimdir, Kökenleri Nereye Dayanır?
Süryanilerin kökenine ait ilk görüş Süryanilerin, Sami ırkından olduğu ve Suriyeli Hristiyan Aramilerden geldiğidir. Söylentilere göre Süryaniler İsa Peygamberin havarilerinden olan Şemnun Petrus ve Thomas’ın liderliğinde Hristiyanlığı benimsemiş ve Aramilerden ayrılıp Süryani mezhebini kurmuşlardır. İsa peygambere inanan ilk toplum olduklarından kendilerine Süryani kadim benzetmesini yapmışlardır.
Diğer bir görüş ise Süryanilerin Asurlar soyundan geldikleridir. Görüşe göre Süryani halk, çok eskiden Mezopotamya’da kara koloniciliği ile uğraşan yazıyı Anadoluya taşıyan Asurluların torunlarıdır. Bu görüşleri destekleyen insanların bir takım istekleri olduğu söylenmektedir. Genel olarak Süryanilerin Arami soyuna dayatılması daha çok dini bir oluşumun büyümesini, kökenlerinin Asurlulara dayatılması da bu halkın daha çok siyasi bir niteliğe sahip olmasını istemelerinden kaynaklıdır. (Böyle söylenmektedir)
Çoğu kaynakta aslında Süryani halkın Mezopotamya tüm uygarlıklarından ortaya çıkmış bir toplum olduğu söylenmektedir. Nedeni de eski Mezopotamya halklarının hepsinin kökeninin aynı olması ve her zaman olmasa da örf ve adetlerinin birbirlerine çok yakın olmasıdır.
Türkiye ve Süryaniler
Süryaniler tüm dünya coğrafyasına yayılmış olsalar da ülkemizde Mardin büyük çoğunluğu Midyat, Gaziantep, Diyarbakır, Urfa ve Hatay’da bulunmaktadır. Hatta ilk merkezleri Hatay’da olmuş ve zamanla değişim göstermiştir. Şuanki Süryani Ortodoks merkezi Şam’da bulunmaktadır. Osmanlı döneminde Süryani halk Ermeni halkla beraber gösterilse de aslında birbirlerinden ayrı toplumlar ve ırklardır. Belki de bu yüzden bu halkı ermeni sanıyorduk…
Süryanilerin Kurucusu, Dünyada Kaç Süryani Var?
Süryanilik MS 43 yılında Mor Petrus önderliğinde Hatay’da kurulmuştur ve Hatay uzun bir süre Süryanilerin merkezi olmuştur. Hristiyanlık inancını zamanla tüm Orta Doğuya yaymışlardır, ayrıca konuşulan dil söylentilere göre İsa Peygamberinde konuştuğu Aramice’dir.
Günümüzde 4 milyonu Hindistan’da olmak üzere dünyanın her yerinde toplam 20 milyonu aşkın Süryani vatandaş bulunmaktadır. Neredeyse kaybolma aşamasına gelmiş Süryani toplumu tarihin acı çekmiş milletlerinden sadece bir tanesidir…